Weihnachten.
Hét feest der feesten.
Zo ook hier in Oostenrijk.
En ik blijf ’t een enigszins raar feest vinden.
Als overtuigd atheïste en sterk ongelovige heb ik helemaal niks met dat kindje Jezus. Het zal best geboren zijn hoor, maar dan wel gewoon na zo’n 9 maand zwangerschap niet na 3 weken onbevlekte gevangenis in Mama Maria.
Ik vier wel kerst. (ik wou bijna zeggen “natuurlijk” maar zo natuurlijk is dat nou écht niet).  En ik noem het gemakshalve ook kerst. Maar ik vier eigenlijk dus een midwinterfeest. Een zonnewendefeest. Ik heks. Ik vier dat de kortste dag weer voorbij is, dat de dagen heel langzaam weer  lichter en warmer worden. Ik vier het licht met veel licht. Ik vier de warmte met heel veel warmte. Ja, ik heb een kerstboom, met heel veel lichtjes. Ik heb een dozijn kaarsen aan, nog meer licht en warmte. Ik vier bewust het feit, dat ik heel veel mensen om mij heen heb die ik liefheb en die mij liefhebben. Genegenheid. Kinderen. Familie. Vrienden. Liefde. Geborgenheid.
Dát is voor mij kerst. Maar ik vier ’t fout, volgens de nationale maatschappelijke norm. Tja, ik ben verder perfect geïntegreerd hier, een paar hollandse eigenaardigheden mag ik toch wel houden, lijkt me? #fuckdenorm om maar even een passende variant te kweken 🙂
In Oostenrijk hoor je uitbundig advent te vieren. Met een adventskrans van netjes rondgevlochten dennetakjes, perfecte rode kaarsjes en kerstversiersels. Een adventskalender is een must voor ieder kind onder de 22. Naast de vlijtig zelfgebakken kerstkoekjes dus dagelijks nog een portie chocola of zoet wat nog in dat kind mot. Elke adventszondag ga je naar de kerk en ‘men’ steekt ceremonieel een nieuw kaarsje aan. Tot alle 4 branden. Maar dan ben je er nog niet, nee dan moet je dus nóg een paar dagen tot ’n week wachten op kerstmis. En het hoogtepunt aller kerstmissigheden is niet de 25e, zoals bij ‘ons’ in NL, maar de 24e ‘s-avonds. Kerstavond. Te vergelijken met Sinterklaasavond (de 5e dus, terwijl “Sinterklaas” officieel de 6e is). De 25e is eigenlijk niks. De 26e al helemaal niet. Alles draait om de avond van de 24e, dat is ’t enige wat telt. Kadootjes. 🙁
Ergens in die advents(r)tijd krijg je dan ook nog het “Herbergsbild”. Een oud schilderijtje (van het kerststalletje) in ’n nog ouder viezig stofzakje. Wat uitgeprinte gebeden erbij en een lijst waar je je naam op moet zetten resp. af moet strepen zodat je het ding niet nóg een keer krijgt. Maar ’t állerállerbelangrijkste: de collectebus (van de kerk). Daar moet wat in. Het schilderij moet ’n nacht bij jou verblijven, het liefst onder de boom en aanbeden met gebeden, maar in principe is ’t “wurscht” wat je ermee doet, als je maar wat in dat potje doet. Kan ik. Doe ik. Braaf ik.
Ergens kort na Sinterklaas ga ik op bomenjacht (maar voor 8 december is hier geen boom te krijgen) en uiterlijk een week na Sinterklaas staat het ding in volle glans te gloren in de woonkamer. Fout, fout, helemaal fout. Dat mag écht niet hè! De buurvrouwen zijn elk jaar weer verbijsterd en verbouwereerd, houden hun kinderen hier ’t liefst weg (wat een rust), want anders zien ze een al opgetogen kerstboom vóór de 24e en dat kán dus gewoon niet. De kerstboom, inclusief echte, BRANDENDE kaarsjes is een logistiek probleem op zich. Op kerstavond komt ’t kerstkindje. Dat zet dan geheel onbemerkt en stilletjes, terwijl de familie even weg (koeien melken o.i.d.) of in een andere kamer (welke andere kamer??) is, de kerstboom op, versiert deze, steekt de kaarsjes aan en gooit de kadootjes eronder. Dan gaat er een belletje ergens en dan weet men: “ohh het kerstkindje is geweest!!” en stormt de woonkamer in om de brandende boom maar vooral de berg kadootjes te bewonderen.
Zeg nou zelf, HOE doe je dat als welwillende ouder??? Hiermee vergeleken is Sinterklaas een eitje! Een winterwandelingetje, ma vergeet haar handschoenen, rent nog even terug, flikkert de jutezak met kadootjes voor de kachel, rent ’t huis weer uit en na de wandeling was-ie ineens toch langsgeweest, die goeie Sint. Maar dit??? Daarom heb ik ’t hollandse kerstkindje maar uitgevonden. Dat is een lui mormel dat zegt: “zetten jullie die boom maar fijn zelf op en vooral ook wanneer je dat zelf wil, als je mazzel hebt kom ik dan ook nog langsgevlogen met wat onderdeboompruttel.” Logistiek probleem gereduceerd tot Sinterklaasniveau. Klaar. Maar níet zoals ’t hoort. Who cares.
Ik heb geen hekel aan kerst. Ik heb wel een hekel aan die enorme schijnheiligheid waarmee men kerst viert. Men viert de geboorte van Jezus met alle pracht en praal maar voor 90% (nee, 99%) van de bevolking staat kerst maar voor 1 ding: kadootjes. Snel worden er minimaal twee liedjes uit geperst en een stukje noodzakelijke bijbeltekst voorgelezen en dan komt het echte kerstgebeuren: uitpakken en vergelijken. Bah bah bah.
Ik vind kerst zelfs best leuk. Maar dan wel op mijn manier…