“The nature of news is that it influences public opinion, so how do you prove or prevent news that seeks to do that?” (Lisa Graves, Center for Media and Democracy)
Het hedendaagse nieuws is geen nieuws. Het is namelijk al lang geen objectieve berichtgeving meer: het is enkel dat, wat u mag zien en lezen, geselecteerde rapportage van datgene wat de publicerende partij geschikt vindt voor zijn publiek. Dat hedendaagse ‘nieuws’ en die tegenwoordige berichtgeving zijn één grote sneue bedoening.
Kritiek leveren mag niet meer, want belanghebbenden.
De burger objectief informeren is uit den boze, want belanghebbenden.
Een onafhankelijke column schrijven is er niet meer bij, want belanghebbenden.
En al die belanghebbenden zijn dan ook nooit te beroerd om je op welke manier dan ook de mond te snoeren. Een aanslag op het vliegveld in Brussel door de IS is nieuws. Een nog veel grotere aanslag op de universiteit in Mosoel door de US is het niet. Dat laatste is namelijk niet goed voor ons om te weten. Vinden die belanghebbenden.
Maar wie zíjn dat dan, zult u zich waarschijnlijk afvragen. Wel, dat hangt ervan af wie de correspondent, de journalist of de columnist is, die de tekst schrijft. De belanghebbende namelijk is diens werk- of opdrachtgever. Niemand is volledig onafhankelijk.
Een correspondent van een door de BBG (Broadcasting Board of Governers) gecontroleerde US-zender zal niet objectief kunnen of mogen rapporteren over door de USA gepleegde bombardementen. De dodentallen worden successievelijk gereduceerd, de rechtmatigheid geëtaleerd, de goede motieven geaccentueerd. Alles om de angstige burger de indruk te geven dat de moordactie noodzakelijk was. De politiek is bij afwijkende berichtgeving niet bij gebaat. En de politiek bepaalt.
Een voor een medisch-wetenschappelijk blad schrijvende journalist zal geen verslag mogen doen van de werkzaamheid van homeopathische middelen, de effectiviteit van alternatieve geneeswijzen of van een mogelijk revolutionaire doorbraak in de genezing van een dodelijke ziekte met behulp van een heel gangbaar en goedkoop medicijn. Het blad wordt namelijk toevallig gesubsidieerd door een groot farmaceutisch concern, en die heeft daar absoluut geen belang bij. Integendeel. En de financier bepaalt.
Daarentegen wordt een columnist geacht vrij te zijn in tekstformulering. Ja, een columnist mag bij wijze van spreken zelfs een leugen waar liegen: in dit geval de tekst is per slot van rekening een opiniërende column, géén ‘objectief’ journalistiek stuk. Kritiek moet in die zin mogelijk zijn, óók op de organisatie waarvoor de columnist schrijft. Maar de opdrachtgever van die betreffende columnist, bijvoorbeeld een gratis dagblad, is op zijn beurt weer afhankelijk van het overkoepelend management van de groep waartoe het blad toevallig behoort. En zelfs die ‘vogelvrije’ columnist is nu dus lamgeslagen en mag niet meer in eigen nest schijten. Het dagblad bepaalt.
Waar is dan in vredesnaam de objectiviteit gebleven? Waar zijn er nog mogelijkheden om de nodige kritiek te leveren op (delen van) de organisatie waar je voor werkt? En waar is de capaciteit tot zelfreflectie gebleven, wanneer iemand je die oh zo noodzakelijke spiegel voorhoudt?
Kritiek leveren op het huis van ‘de concurrent’ is natuurlijk prachtig. Dát mag. Maar een kritische blik op de louche inrichting van kamers in het eigen onderkomen, is uit den boze. Waar men juist blij zou moeten zijn met een uitgesproken mening over en een nieuw perspectief op de eigen organisatie, wordt angstvallig gecensureerd. “Dit publiceren we niet, want dan hebben we stront aan de knikker en wordt de geldkraan dichtgedraaid.”
Dat gebeurde vandaag. En daarom werd DIT niet gepubliceerd in het grootste gratis dagblad van Nederland. Ik noem maar geen namen. Daar houden ze niet zo van.
Triest.